دیپلماسی ایرانی: در حالی که اوباما برای آغاز دور دوم ریاست جمهوری اش در ماه آینده آماده می شود، یک موضوع سیاست خارجی بیش از دیگر موضوعات اهمیت پیدا کرده است. چالش پیش روی وی دستیابی به توافقی با ایران است که سر انجام بتواند به نگرانی های بین المللی بر سر برنامه های هسته ای جمهوری اسلامی پایان دهد.

اینگونه که به نظر می رسد، در ماه های آتی ، بحران در سوریه افزایش خواهد یافت. اما اوباما در مورد سوریه بیشتر ترجیح می دهد یک تماشاگر باشد. این در حالی است که در مورد برنامه هسته ای ایران، ایالات متحده همچنان یک بازیگر تاثیرگذار است که در روند مذاکرات هسته ای نیز حضور دار. در حالی که مساله هسته ای ایران همچنان دردسرساز است، دولت اوباما باید در مورد روش ها و استراتژی هایی که می خواهد به منظور حل بن بست هسته ای جمهوری اسلامی از آنها استفاده کند، تصمیم بگیرد. بحرانی که یک دهه از عمر آن می گذرد و هدف از تلاش ها پرهیز از اقدام نظامی به منظور حل آن است.

به گزارش فایننشال تایمز، تحقیقات نشان می دهد که چشم انداز توافق دیپلماتیک در سال 2013 در مقایسه با گذشته، شفاف تر است. ایران برنامه های هسته ای خود را دنبال می کند، اما سرعت این فعالیت ها به اندازه ای نیست که بتواند جمهوری اسلامی را در 12 ماه آینده وارد باشگاه هسته ای کند.

از سوی دیگر اسرائیل که بخش عمده ای از سال 2012 را به تهدید ایران به گزینه نظامی اختصاص داده بود، به نظر می رسد که قصد دارد سال 2013 را با آرامش بیشتری آغاز کند. رهبران نظامی اسرائیل به بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر ، در خصوص استفاده از گزینه نظامی علیه ایران هشدار داده اسند. همچنین آمریکا نیز در جریان درگیری اخیر اسرائیل در نوار غزه، جانب مقامات صهیونیستی را گرفت. به همین دلیل به نظر می رسد اسرائیلی ها هم اکنون اطمینان بیشتری به اوباما داشته باشند و احتمال اینکه وی در صورت لزوم ، از اقدام نظامی علیه ایران حمایت کند را بیشتر بدانند. با این وجود احتمال استفاده اسرائیل از گزینه نظامی علیه ایران برای سال 2013 ، ناچیز است.

به این ترتیب فرصت ها برای پایانی موفق برای مذاکرات سال جاری چه خواهد بود؟

باید گفت که تمامی طرف ها دلایل خوبی برای دستیابی به توافق دارند. ایران تحت فشار تحریم ها قرار دارد و ارزش ریال روز به روز بیشتر سقوط می کند. به همین دلیل باید به نحوی فشار اقتصادی اعمالی را کاهش داد.

این در حالی است که اوباما نیز به سهم خود خاطرنشان کرده ، در صورتی که بتواند از جنگ اجتناب کند، خواستار به راه افتادن جنگ دیگری در خاورمیانه نیست. با برگزاری انتخابات ریاست جمهوری، اکنون اوباما می تواند به طور مستقیم تری با تهران تعامل کند ، روندی که در دوران پیش از برگزاری انتخابات ریاست جمهوری آمریکا، میسر نبود.

این در شرایطی است که ساختار یک توافق برای اغلب تحلیلگران روشن است. ایران باید تولید غنی سازی با خلوص بالا را متوقف کند و ذخایر موجود را به خارج منتقل کرده و تاسیسات فوردو را تعطیل کند. در مقابل این اقدامات، غرب باید فراتر از آنچه در بهار سال 2012 در جریان 3 دور مذاکره به ایران اراده کرده بود، روی میز بگذارد. همچنین غرب باید در برخی تحریم های اعمالی علیه ایران تجدید نظر کرده و آنها را تعدیل کند. علاوه بر این باید به ایران اطمینان داده شود که در صورت همکاری بیشتر و اقدامات اعتمادساز، با مصالحه گسترده تری مواجه خواهد شد.

با این حال باید دو موضوع در افکار ایرانیان و آمریکایی ها مورد توجه قرار گیرد. نخست، انتخابات ریاست جمهوری ایران در ماه ژوئن که می تواند تحولات غیر قابل پیش بینی را رقم بزند. دوم، در شرایطی که ایران قادر نیست در سال جاری یک سلاح هسته ای تولید کند، می تواند تا سال 2014 به این توانایی دست یابد. به همین دلیل آمریکا و اسرائیل نباید به سادگی با چنین تهدیدی کنار بیایند.

ناظران امور ایران اغلب در پیش بینی های خود در آغاز سال نو، اعلام می کنند که این آخرین فرصت واشینگتن و تهران برای توافق است. اما با گذشت هر سال، ثابت می شود که این پیش بینی ها صحیح نبوده است. اما باید گفت که این بار علائم هشدار دهنده ، بیش از سال های گذشته است. در ورتی که سال 2014 سال درگیری نباشد، سال 2013، می تواند یک گشایش دیپلماتیک برای ایران و آمریکا باشد.